Pasamos das incidencias e do primeiro punto, e imos ao segundo punto que foi sobre o exame da moción do Grupo Municipal de Esquerda Unida, moción para instar ao goberno central do Reino de España a aprobar unha reformada lei hipotecaria e outros acordos, entre os que está o de "crear unha comisión especial mixta na que estean representados todos os Grupos Municipais e unha representación das entidades veciñais e das entidades sociais que traballan esta problemática para atopar as alternativas precisas que eviten calquera desafiuzamento e no caso de se producir este que garanta un realoxo digno da familia afectada".
A continuación pasamos a relacionar as concelleiras e concelleiros presentes na sesión cuando se debateu a citada Moción, logo a transcribir a Moción, Votación por puntos e a deliberación anterior.
SESIÓN EXTRAORDINARIA E URXENTE DO EXCMO. CONCELLO PLENO DO DÍA 6 DE ABRIL DE 2011.
No Pazo Municipal de Ferrol, sendo as doce horas e trinta e cinco minutos do día 6 de abril de 2011, reuniuse o Exmo. Concello Pleno, en primeira convocatoria, baixo a Presidencia do Iltmo. Sr. Don Vicente Irisarri Castro, coa asistencia dos seguintes señores/as: Dona Rosario Alabau Albors, Don Manuel Honorio Bustabad Ferreiro, Don Casimiro Pablo Cal Martínez, Dona Mercedes Carbajales Iglesias, Dona Marta Cerdido Pintos, Dona Yolanda Díaz Pérez, Don Guillermo Ramón Evia Pérez, Don Juan José Fernández García, Don Rafael Fernández Beceiro, Don Francisco Javier Galán Pérez, Don Leopoldo Ibáñez Santiago, Don Gerardo Ramón López Castrillón, Dona María Concepción López Fernández, Dona Rosa Martínez Beceiro, Don Angel Manuel Mato Escalona, Don Xoan Xosé Pita Díaz, Don Francisco Manuel Pita-Romero Caamaño, Don José Manuel Rey Varela, Dona Elia Rico Lagarón, Dona María Sandra Ríos Bouza, Don Amador Mª Fátima Rodríguez Silvar, Don Manuel Santiago Pérez e Don Ramón Eduardo Veloso Rodríguez.
2.MOCIÓN DO GRUPO MUNICIPAL DE ESQUERDA UNIDA INSTANDO Ó GOBERNO DO ESTADO A APROBAR UNHA REFORMA DA LEI HIPOTECARIA E ACORDOS COMPLEMENTARIOS.-
Examinada a moción que presenta o grupo municipal de Esquerda Unida, que textualmente di: “Yolanda Díaz Pérez, Voceira do Grupo Municipal de Esquerda Unida, de conformidade co disposto no artigo 104 do Regulamento Orgánico do Concello de Ferrol, e co artigo 97.2 do vixente Regulamento de organización, funcionamento e réxime xurídico das entidades locais, presenta a seguinte Moción ao obxecto de ser incluída na orde do día do Pleno ordinario e debatida no mesmo coa seguinte,
Exposición de motivos
Malia os discursos gubernamentais sobre os brotes verdes a crise segue a acurralar a centenares de milleiros de familias que se atopan nunha situación límite que non lles permite cubrir as súas necesidades máis básicas. Entre elas se atopa o dereito á vivenda, que de resultas do desemprego e os desafiuzamentos está en entredito. Os datos do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia recabados no Oficina Central de Notificacións e Embargos non deixan lugar a dúbidas acerca da dureza da crise neste eido: só no partido xudicial de Ferrol os lanzamentos recibidos durante 2010 foron 169, e os lanzamentos non deixan de experimentar un crecemento notable de 2008 a 2010, pasando na provincia da Coruña de 474 a 606 á altura do terceiro trimestre de 2010. O propio Consello Xeral do Poder Xudicial contabiliza dende 2007 uns trescentos mil desafiuzamentos no Estado, cunha estimación de acadar o medio millón ao remate de 2012: cifras que dan conta da fondura da crise e da súa non superación.
Os desafiuzamentos abocan ás familias non só á perda da súa vivenda senón a unha condena financeira de por vida: o interpoñer a entidade financeira unha demanda comeza un proceso de execución hipotecaria que remata coa subasta do inmoble. Subasta que no contexto de depresión económica adoita quedar baleira o que leva a entidade financeira a adquirir o inmoble só polo 50% do valor de taxación, o que supón que a familia resta adebedando o resto, mailos intereses e costas do proceso.
Para Esquerda Unida a lexislación hipotecaria é abusiva e favorece ás entidades financeiras como ningunha outra lexislación do noso entorno. A publicidade engañosa, as cláusulas inintelixibles, a sobrevaloración habitual nas tasacións acaban por atrapar nunha rede fatal ás familias en dificultades económicas.
Queremos lembrar que esta situación legal e fáctica contradí abertamente a legalidade constitucional que no seu artigo 47 afirma: Todos os españois teñen dereito a unha vivenda digna e axeitada. Os poderes públicos promoverán as condicións necesarias e estabelecerán as normas pertinentes para facer efectivo este dereito...; artigo congruente co 33, que limita o dereito de propiedade ao subordinalo a función social e que se incumpre cos centos de miles de pisos baleiros; e co artigo 24, que garante a tutela xudicial efectiva, tutela inexistente no caso das execucións hipotecarias. Mandato constitucional coincidente cos outros compromisos internacionais asumidos polo Estado, caso da Declaración Universal dos Dereitos Humanos no seu artigo 25 e máis do Pacto Internacional de Dereitos Económicos, Sociais e Culturais, artigo e Observacións Xerais 4 ( onde desenvolve o contido do dereito a unha vivenda axeitada ) e 7, que define os desafiuzamentos forzosos como unha das principais vulneracións do devandito dereito á vivenda.
Falamos de normas estatais pero que afectan e de que maneira dramática a nosa veciñanza, por canto cando se produce unha situación de desaloxo o que resta é unha familia que ten que recorrer ao concello para atender unha situación de emerxencia, impropia dunha sociedade que ser cohesionada e con benestar. Deste xeito o concello vese afectado tanto pola realidade dunha veciñanza que sufre a vulneración de dereitos fundamentais canto pola subseguinte petición de axuda dos afectados, que percute sobre as finanzas municipais que se atopan afogadas polo déficit de financiamento que arrastran e que se agrava coa actual crise.
Cómpre poucas palabras para significar o que supón a perda da vivenda no eido material e social; de feito a carencia dunha vivenda exclúe de toda vía administrativa, conlevando a perda de dereitos e impedindo as persoas afectadas a realización tanto no plano profesional canto familiar. Os sobrebeneficios das entidades financeiras – corresponsables da crise económica – se alimentan tanto con axudas públicas concedidas nun volume e condicións que xa quixeramos ver para as persoas que perdendo o traballo rematan por perder a súa vivenda e que restan endebedadas coas entidades que seguen a lucrarse aínda neste intre de máxima dureza da crise.
Non poden restar as administracións públicas, alomenos non deberían, alleas a esta problemática e si pronunciarse pola adopción de medidas que palíen o efecto da crise no que atinxe ao dereito á vivenda. Xa que logo, o Grupo Municipal de EU presenta ao Pleno do Concello a seguinte proposta de
ACORDOS:
1º.- O Pleno do concello de Ferrol insta ao Goberno do Estado a aprobar unha reforma da lei hipotecaria, que inclúa a figura da dación en pago, de xeito que nos casos en que a vivenda sexa a residencia habitual caso de executarse a hipoteca a entrega da vivenda cancele o total da débeda.
2º.- O Pleno do concello de Ferrol insta ao Goberno do Estado a aprobar unha moratoria ou a implementar as medidas necesarias conducentes a paralizar os desafiuzamentos das familias en situación de insolvencia sobrevida e involuntaria. No caso das familias que xa perderon ao abeiro desta crise a súa vivenda, a aprobación dun decreto lei urxente que poña os milleiros de pisos baleiros que están a acumular as entidades financeiras ao dispor das familias sen vivenda sen recursos cunha fórmula de aluguer social, cuxo importe non exceda do 30% dos ingresos familiares.
3º.- O Pleno do concello de Ferrol, ao obxecto de deter os desafiuzamentos que se poidan producir no noso termo municipal, crea unha comisión especial mixta na que estean representados todos os Grupos Municipais e unha representación das entidades veciñais e das entidades sociais que traballan esta problemática para atopar as alternativas precisas que eviten calquer desafiuzamento e no caso de se producir este que garanta un realoxo digno da familia afectada.
4º.- O Pleno do concello de Ferrol acorda trasladar este acordo plenario ao Consello de Ministros, á Xunta de Galicia, á Plataforma de Afectados pola Hipoteca e as entidades veciñais e sociais do noso concello.”
Previa deliberación, a Corporación votou por puntos a moción co seguinte resultado:
PRIMEIRO: Aprobouse o primeiro punto, por dezasete votos a favor, correpondentes ós Sres./as. membros do grupo Socialista, Esquerda Unida, Independientes por Ferrol e Bloque Nacionalista Galego e sete abstencións, correspondentes ós Sres./as. membros do grupo Popular.
SEGUNDO: Rexeitouse o segundo punto, por nove votos en contra, correspondentes ós Sres./as. membros do grupo Socialista, fronte a oito votos a favor, correspondentes ós Sres./as. membros do grupos de Esquerda Unida, Independientes por Ferrol e Bloque Nacionalista Galego e sete abstencións, correspondentes ós Sres./as. membros do grupo Popular.
TERCEIRO: Aprobouse o terceiro punto, por oito votos a favor, correspondentes ós Sres./as. membros dos grupos de Esquerda Unida, Independientes por Ferrol e Bloque Nacionalista Galego e dezaséis abstencións, correspondentes os Sres./as. membros do grupo Popular e Socialista.
CUARTO: Aprobouse o cuarto punto, por unanimidade dos Sres./as. asistentes.
DELIBERACIÓN
SRA DÍAZ PÉREZ: Bueno, bos días, como xa adiantamos e como se coñecerá, efectivamente, levamos unha proposición non de lei ó Congreso dos Deputados no que interesábamos a reforma da Lei hipotecaria para introducir a fórmula da dación en pago como está a acontecer noutros países do noso entorno pois, efectivamente, saldásemos a débeda hipotecaria coa entrega neste caso do inmoble. Certamente, nos atopamos cunha pinza económica que foi o Partido Popular e o Partido Socialista, que impediron que esta proposta saíra adiante e mesmo pois foi suxeito de moitas presións por parte mesmo da construcción, dos sectores da construcción, do propio sector financeiro, señor Alcalde, que remitiu cartas que son públicas á señora Salgado pedíndolle públicamente que desestimase esta proposta que estaba levando adiante o grupo nese caso parlamentario de Esquerda Unida. Certamente, cremos que a solución está por abaixo. Estamos presentando mocións en todo o conxunto de España para presionar ó goberno central toda vez que é unha competencia estatal, é dicir, non é unha competencia da Xunta de Galicia e, polo tanto, pedimos tres cuestións: a primeira delas que se introduza na Lei hipotecaria a fórmula da dación en pago. A segunda delas é que se implementen as medidas necesarias para que haxa unha moratoria e deixemos de ter os desahucios que estamos tendo tamén na nosa cidade segundo os datos do propio Consello Xeral do Poder Xudicial, estamos no conxunto de España con 350.000 execucións e tamén na nosa cidade hai vítimas pola situación da crise económica e demais. Polo tanto estamos pedindo, efectivamente, unha moratoria. E a terceira cuestión e que xa é de competencia absolutamente municipal, señor Alcalde, pois efectivamente que constituamos unha comisión tanto municipal como con colectivos veciñais para que fagamos unha análise minuciosa das persoas, das familias que nestes días están sendo botadas á rúa, están, digamos, que quedando sen ningún tipo de protección social. E por suposto que lle deamos conta de todo esto ó Consello de Ministros, á Xunta de Galicia e, por suposto, á plataforma de afectados pola hipoteca que o temos neste Concello e tamén no resto de España. Polo tanto, pedimos o voto a favor para esta moción que ten esos catro puntos que acabamos de mencionar.
SR. PITA DÍAZ: O Bloque Nacionalista Galego vai a votar a favor desta moción, moción que vai na mesma liña que a proposición non de lei que presentou o Bloque Nacionalista Galego para o seu debate no pleno do Parlamento Galego e baseada nun grave contexto que pola actual crise económica se está a vivir na Galiza cun 15,7% de paro e que ten levado á bancarrota a moitas familias galegas que como consecuencia desto pois non poden facer frente ó pago da hipoteca e vense obrigadas a entregar a súa vivenda á entidade financeira correspondente. Ademais os datos que se manexan, que son datos que veñen transmitidos polo Consello Xeral do Poder Xudicial, foron máis de 3500 familias galegas as que nos últimos dous anos, o sea, no ano 2009 e no 2010 sufriron a execución hipotecaria da súa vivenda. Polo tanto, según a lexislación que está vixente os cidadáns deben respoder ó préstamos a pesares de ter perdido completamente a propiedade da súa vivenda e a Lei hipotecaria que rixe no Estado Español permite ás entidas financeiras seguir reclamando o pago da débeda a pesares de quedarse sen dita vivenda. Polo tanto, o BNG como xa dixen vai a apoiar esta moción porque é moi necesario modificar a Lei hipotecaria para regular a dación en pago de xeito que cando a entidade financieira execute a hipoteca se considere definitivamente saldada a débeda na súa totalidade.
SR. PITA-ROMERO CAAMAÑO: Bueno pues para anunciar también nuestro voto favorable a esta propuesta. La verdad es que es una excepción a una situación actual y la situación resulta excepcional. Y las situaciones excepcionales hay que contrarrestarlas con medidas excepcionales como la que aquí se propone. Lo que pasa es que la clave de esta cuestión está en Madrid en el Parlamento Español, ahí ha habido oportunidade, creo, de valorar estas proposiciones y creo que han sido rechazadas por una mayoría amplísima, por lo tanto, desde ese punto de vista y a pesar de lo que podamos decir hoy aquí lo cierto es que tengo la sensación de que esta es una propuesta condenada al fracaso de antemano. Pero lo cierto es que yo creo que además incide en aspectos de mucha actualidad, que probablemente se incrementen dentro de poco con la anunciada subida de los tipos de interés que ya está prevista para pronto y que casi está provocando junto con la crisis y la falta de empleo pues que los que somos capaces de pagar la hipoteca empezamos a ser casi una excepción, y por lo tanto, me parece bien planteada esta moción y en un tiempo oportuno. Por otro lado también quería significar que en el propio texto de la moción ahora pediré que se me aclare una cuestión relativa a los desahucios porque parece que viene a hacer referencia a los desahucios sea cualquiera el motivo por el que se produzcan, aunque yo quiero decir que son, obviamente, los desahucios derivados de ejecuciones de carácter hipotecario. Yo también haría una distinción de aquellos supuestos como hace la moción de que se trate de vivienda habitual, lo dice la moción, es para los supuestos de vivienda habitual, no para los de segunda residencia. Y también probablemente para aquellos supuestos, aunque yo admito la complejidad de este asunto, en que la tasación de la vivienda realizada al momento de la formalización de la hipoteca sea al menos coincidante con el importe del crédito que es concedido. Porque también se han producido situaciones que, aprovechamiento de solicitud de hipotecas para hacer compras de otros bienes, muchas veces vehículos, incluso bienes de otro tipo. Por lo tanto, yo también quizás valoraría esta posibilidad, aquellos en que exista coincidencia entre el valor de tasación de la vivienda con el importe del crédito concedido con la garantía hipotecaria, para evitar situaciones donde se ha fomentado el consumo. Bien es verdad que las entidades de crédito también a través de su publicidad han fomentado ese tipo de intervenciones. Pero yo creo que eso no lo dejaría caer en saco roto. En cualquier caso nosotros vamos a apoyar la propuesta aun a sabiendas de sus escasas posibilidades de éxito porque yo creo que sí debe cambiarse la Ley hipotecaria en este sentido y para los supuestos a los que se está haciendo referencia.
SR. REY VARELA: Bueno, obviamente, esto es un tema que ya se ha debatido en el Parlamento Nacional como propuesta de Izquierda Unida, nosotros desde luego no vamos a dejar de instar al gobierno del Estado a una modificación legal pero no nos parece este el foro en que un tema con tanta complejidad pueda evaluarse, sobre las consecuencias de dicha modificación. Las consecuencias que no solamente son para personas que tienen una hipoteca sino que implican también al sector financiero y otra serie de sectores importantes. Desde luego la situación económica es la que es, la situación económica es la que desde luego hace muy difícil que muchas personas puedan ya poder pagar sus hipotecas, efectivamente, hay una responsabilidad importante en la flexibilidad con la que se estuvieron dando los créditos a lo largo de los últimos años pero esto requerirá una política económica global y para todo el Estado. Ya digo que considerando que esto es un problema muy importante lo que no consideramos es que este sea el foro donde lo podamos solucionar y en la linea con la que se ha manifestado el Partido Popular en España procederemos en este Pleno.
SR. VELOSO RODRÍGUEZ: Bueno, efectivamente, canda unha familia se ve avocada a non pagar unha hipoteca que é a súa residencia habitual pois ten que estar nunha situación de quebra económica ou próxima a ela e temos que axudarlle nese sentido. Por eso pensamos que por unha xustiza social a dación en vivenda pois creo que é importante establecelo na nosa normativa xurídica. Ademais valga a redundancia tamén por equiparación xurídica con outros países que existe deste xeito. E ademais como Concello de Ferrol formamos parte da Federación Española de Municipios e Provincias e na súa reunión de Vitoria do día 22 de febreiro aprobou por unanimidade de todos os grupos solicitar ó goberno de España e ós grupos parlamentarios que analizaran as modificacións normativas para que houbera os procesos legais para esta execución. O que sí que terá que facerse, evidentemente, será respetando as competencias autonómicas en materia de vivenda que existen na normativa da estructura territorial e de poder en España. Eso sí haberá que respetalo. Por eso si nos permiten votar por puntos nós estaremos de acordo en votar a favor do punto primeiro, por suposto, do punto cuarto e votaremos tamén que non ó punto segundo porque non ten nada que ver co sistema de dación de vivenda senón doutra regulación do sistema financieiro e de mercados tamén dentro das comunidades autónomas. E con respecto ó terceiro punto vamos a absternos porque cremos que ten para poder exercer eses aspectos haberá que ter competencias. E nós agora mesmo pois non temos ningún tipo de competencias no que se refire a todo o mercado de vivenda e o mercado hipotecario. E votaremos evidentemente pois a favor do punto primeiro.
SRA DÍAZ PÉREZ: Bueno, grazas ós grupos que amosan o voto a favor. Non sei o que quixo dicir o señor Rey, intúo que se o voto é coincidente co que pasou nas Cortes será o voto negativo e, por suposto, ó PSOE dicirlle que lle permitimos votar, por suposto, por puntos e creo que o señor Pita-Romero explicitou perfectamente o contido desa moción, vai na exposición de motivos, obviamente falamos de vivenda de primeira residencia, non de segundas residencias e, por suposto, as consideracións que fixo de sobrevaloración das taxacións dos inmobles con claro ánimo de embaucar ás persoas que confiaron no que estaban ofrecendo as propias entidades bancarias. Ó señor Rey decirlle que, ben, supoño que decir que non ten importancia que se debata esta moción aquí, nós cremos que non é correcto porque estamos completamente seguros que, primeiro, os problemas sociais dos desahucios os viven as concellerías de Benestar Social dos concellos, aquí e en todos os sitios, en segundo lugar, aínda que dicía o señor Veloso no terceiro punto que non temos competencia, sería unha competencia impropia, unha máis da que xa temos porque estou segura e certa que, efectivamente, a señora María López seguro que está tratando estas cuestións, polo tanto, algo deberemos de facer e estamos seguros, señor Rey, que si os 8000 concellos que hay en España e os 323 que temos en Galicia dixeran que sí a esta fórmula seguramente cambiarían as cousas. Polo tanto, grazas polos votos a favor e dos grupos que van a votar a favor e, señor Alcalde, permitimos o voto por puntos.
SR. PITA DÍAZ: Vamos a ver, señor Rey, ¿cómo pode dicir vostede que este non é o foro para tratar este tema? Nós estamos aquí 25 concelleiros elixidos democráticamente por cidadáns e cidadás de Ferrol. E desde aquí sabemos que non temos competencias para cambiar as leis e todo esto pero sí temos forza política para facer, polo menos, presión para que se aprendan e se poidan cambiar. Agora, vostede se inclina polo que dixeron en Madrid ¿por qué non se inclinan polo que dixeron no Parlamento Galego? Porque esta proposición non de lei foi tratada tamén no Parlamento Galego e saleu por unanimidade, tome o exemplo da parte boa, non tome o exemplo de Madrid, que nos queda moi lexos señor Rey, estamos en Ferrol e temos máis próximo Compostela. Pero nos interesa máis tomar o de Madrid e logo despois con estas formas vamos a defender ó pobo de Ferrol, mal nos vai a ir.
SR. REY VARELA: Sí, la verdad es que yo no anuncié el sentido del voto de este grupo político que lo haré en este momento. Yo, señora Díaz, no he dicho que no fuese un tema importante, que lo es. Y yo, señor Pita, tampoco dije que no era el foro para tratarlo, yo lo que dije es que este no era el foro para solucionar este problema, que existía una crisis económica, que desde luego nosotros, el Partido Popular, como no puede ser de otra manera, no compartimos las recetas económicas del señor Rodríguez Zapatero, en esta materia concreta pero desde luego es un tema importante, un tema que afecta a muchísima gente pero que creo que la solución sobreviene a este Pleno Municipal, que yo es lo que he dicho. Vamos a, posiblemente, creo que después de lo que ha dicho el Partido Socialista, a aprobar en nuestro término municipal una comisión especial mixta y a mi lo que me gustará comprobar dentro de seis meses son los resultados de esa comisión especial mixta. Porque, claro, nos estamos lamentando aquí en muchas ocasiones de que no somos capaces de cumplir acuerdos plenarios que vienen de mociones y, bueno, pues, claro, generar la expectativa a muchos ciudadanos que no pueden pagar su hipoteca de que el Ayuntamiento de Ferrol lo va a hacer creando esta comisión, me parece, bueno, pues que posiblemente sea exagerado. Nosotros, ya digo, lo que vamos a hacer con esta moción que se va a votar por puntos es abstenernos los tres primeros puntos y votar favorablemente al cuarto, que es dar traslado al Consejo de Ministros, como no puede ser de otra manera.
SRA. DÍAZ PÉREZ: Señor Rey, o que está facendo vostede é dunha frivolidade tremenda. Primeira cuestión, vostedes e o Partido Socialista nas receitas estas económicas que está dando Europa e a señora Salgado, están encantados da vida. De feito, votaron co Partido Socialista. A proposición de Esquerda Unida non saiu en contra só cos votos do Partido Socialista, saiu cos votos en contra y a favor da banca e do seu portavoz parlamentario, que creo que é un señor que se chama Rajoy, que aplaudía coas orellas, señor Rey. Non veña aquí a enganar a ningúen. Polo tanto, frivolidade ningunha, están defendendo os seus intereses. Segunda cuestión, é bastante frivolidade decir que non se pode facer nada no Concello de Ferrol e que se xeneran unhas expectativas lle volvo a decir que estou segura que a concelleira de Benestar está atendendo a estas familias e persoas que están vivindo situacións dramáticas. Polo tanto, será responsabilidade dos 25 concelleiros e concelleiras atender unha cuestión que é vital. A nós nos alegra que vote a favor desta comisión pero frivolidade ningunha.
SR. PITA DÍAZ: Pero vamos a ver señor Rey, ¿cómo pode vostede falar das receitas do señor Zapatero? Pero se vostedes están aplaudindo coas orellas as políticas económicas do señor Zapatero. Están aplaudindo coas orellas porque o están deixando sen programa, cando se den conta non teñen vostedes programa para presentarse ás eleccións xerais. Porque lle están cumprindo o programas, lles están acabando o programa. E vostedes coas orelliñas, plaf, plaf, plaf.
Fonte: http://www.ferrol.es
Acta completa, en formato -pdf- de 60 páxinas.
http://www.ferrol.es/documentos/actas/actaPleno06_04_11.pdf
***
