Por Josep Manuel Novoa Novoa [*]
25.04.2016
"As cousas son o que son, non o que din que son"
Desde hai unhas semanas veño apuntando que de inmediato se van a ir presentando acontecementos que van cambiar o curso das peripecias que os dirixentes europeos e a troica nos deseñaron: traballa, paga e cala. Cada vez hai máis inquietude na UE, o Ibex-35 e na Asociación Española de Banca (AEB) polo capítulo que leva a unhas novas eleccións coa pantasma de que gañe a esquerda que representa Podemos e Esquerda Unida. Non quixese chafar a festa a un medio que ten programado un asunto sobre papeis en Paraísos Fiscais dun personaxe relevante que presidía unha caixa de aforros. O asunto dará que falar, e moito. Entre unha cousa e outra se aproxima unha hecatombe na que a banca se vai a levar a peor parte. Para empezar con este presaxio empezo cuns apuntamentos da conferencia no Colexio de Avogados de Barcelona, do pasado día 20 de Abril, sobre a "Execución de hipotecas titulizadas. Análise da lexitimación activa na execución hipotecaria e as súas consecuencias xurídicas". Entre os relatores desta conferencia estaba o Maxistrado da Audiencia Provincial de Áraba, Edmundo Rodríguez Achútegui, acompañáballe o Maxistrado do Xulgado Mercantil 1 de Tarragona, César Suárez Vázquez, e o Rexistrador da Propiedade, Rexistro núm. 7 de Barcelona, Rafael Arnáiz Ramos, o Notario, Anxo Serrano de Nicolás, non acudiu á cita e desculpou a súa asistencia. Estes tres comparecentes que se lles pode aplicar o termo de "autoridade na materia" deron unha de cal e outra de area. Nun si pero non, comprensíbel pola complexidade do tema e co agravante de que non existe un texto que o recolla de punta a cabo. Supoño que a nutrida audiencia que compareceu na sala de actos do Colexio de Avogados de Barcelona, estaba ávida de coñecer o motivo que se "rumorea": que os bancos non son acredores das débedas que reclaman nos xulgados se o préstamo foi titulizado.
En principio, hai que agradecer ao Colexio de Avogados de Barcelona que como pioneiro se interese pola titulización cando os desafiuzamentos alcanzaron a bochornosa cifra de máis de 600.000. Máis vale tarde que nunca. Con todo, ser o primeiro en algo sempre ten e terá un plus de recoñecemento. Agora vén o máis interesante, na miña opinión e con todo o respecto cara á mesa da conferencia, este si pero non, antes citado, é debido a que ao coñecemento da materia fáltalle un tramo. Á esquerda da mesa situouse o catedrático de Dereito Procesual na UB avogado e economista, Jaume Alonso Cuevillas que manifestou explicitamente o seu "descoñecemento" do asunto da titulización. Con todo polo que el podía entrever tratábase dunha fraude procesual e puntualizou, con acerto, que "as cousas son o que son, non o que din que son". O avogado Cuevillas acertou de pleno. Este tema que afecta á banca pasou no bico dos pés polo sistema xudicial. Non creo que os avogados sexan responsables directos da inopia sobre a titulización, eles aplican o coñecemento das leis. Respecto ao lexislador non se pode dicir o mesmo, a lexislación sobre os executivos hipotecarios, os cambios introducidos polo TXUE, a lei Hipotecaria, a regulación do mercado de valores, o Código Civil, etc etc convérteo todo nun labirinto. Pódese dicir, sen lugar a erro, que as árbores non deixan de ver o bosque. O sentido común extravíase neste bosque de leis e mingua a capacidade simplificarse o que está a ocorrer. Esta falta de consistencia en decatarse da realidade esta inducida polos que resultan favorecidos: os bancos.
Audio da conferencia no Colexio de Avogados de Barcelona.
A conferencia ten como obxectivo analizar a lexitimación activa na execución hipotecaria e as súas consecuencias xurídicas das hipotecas titulizadas. Así pois, a venda de paquetes hipotecarios provocou que algúns bancos e caixas non sexan os lexítimos acredores dos préstamos, xa que a venda levou a un cambio de acredor.
Máis de dúas horas dunha moi interesante conferencia organizada pola Sección de Dereito Procesal e a Comisión de Normativa do do ICAB (Collegi de l'Advocacia de Barcelona), foi o 20 de abril de 2016, conferencia que versou sobre a Execución de hipotecas titulizadas (a venda no mercado financeiro de paquetes de hipotecas). Co titulo xa mencionado "Execución de hipotecas titulizadas. Análise da lexitimación activa na execución hipotecaria e as súas consecuencias xurídicas". Participan un avogado, un maxistrado, un notario e un rexistrador.
https://youtu.be/3BCjzqqFNiU
Todas as hipotecas outorgadas polas caixas de aforros e os bancos foron titulizadas
Que os letrados non sexan responsábeis desta carencia non quere dicir que os colexios profesionais estean exentos dela. A penuria que se oculta son intereses lucrativos para unha das partes nos conflitos nos que os avogados interveñen. Dito deste xeito: o colexio profesional é o que ten a obrigación de formar aos letrados unha vez que estes están colexiados. A actualización no coñecemento é relativa cando se trata dunha opción persoal, pero cando se trata dun colectivo as indicacións fanse obrigatorias. O medicamento, aínda estaría a practicar sangrados con samesugas se non fóra polos avances en investigación, na avogacía debería ser o mesmo. A titulización vén practicando polos bancos e as caixas de aforro desde os anos 90 e foi a principios dos 2000 que se expansionou de tal maneira que chegou alcanzar a cifra de máis de 800.000 millóns o valor dos préstamos con garantía hipotecaria que se outorgaron neste período. Dito doutra maneira, o montante ascende a todas as hipotecas concedidas. Se a cesión dos créditos (os préstamos con garantía hipotecaria) titulizaron-se, quere dicir, que cando devén a falta de pagamento, necesariamente, algo ocorre: os bancos non son donos das hipotecas que reclaman nos xulgados. O Banco de España, como supervisor do sistema bancario, confírmao. En calquera outro sector, se o supervisor do sistema pronúnciase, sóbrase e bástase para retirar un produto farmacéutico do mercado ou se a carne de vaca está contaminada de combluterol ou se un vehículo acábanlle fallando os freos. Nada que afecte o sistema bancario ten carácter imperativo. As reclamacións, pola mala práctica bancaria, que se presentan no Banco de España non obrigan á entidade financeira a rectificar ou compracer ao reclamante (Os bancos non son donos das hipotecas que reclaman).
Tomar cartas no asunto
O mero feito de que poida existir unha dúbida razoábel de que os bancos non son donos das hipotecas que reclaman nos xulgados debería de ser motivo de preocupación por parte do letrado que defende os intereses do debedor. Non se trata de morosos profesionais, trátase de familias que sucumbiron á demencia dunha banca toleada no crecemento descontrolado polo afán de obter descomunais beneficios. Non importa se o debedor está en desemprego sen ningunha prestación, o que importa é que deixou de pagar. O goberno de quenda dedicouse a proporcionarlle á banca miles e miles de millóns que saen dos Orzamentos Xerais do Estado sen ningunha condición que amortigüe as penurias do debedor, os xuíces interpretan o que interpretan, algúns son máis papistas que o Papa e os avogados actúan sobre as cláusulas abusivas, con todo, a lexitimación activa forma parte da inopia. Todo continúa igual ou camiña a paso de boi. Quizais é a evolución natural dun asunto desta envergadura tendo en conta que se parte de decembro de 2014. Até entón ninguén oíra falar da titulización foi en onde se establecía a ecuación en que os bancos que reclamaban as hipotecas nos xulgados non eran donos da débeda.
Los bancos, nos procedementos executivos hipotecarios, están a enganar aos xulgados e por derivación aos xuíces e aos debedores. Tamén aos investidores bonistas xa que o valor emitido en bonos hipotecarios é moi superior ao das hipotecas outorgadas. Os bancos e as caixas de aforro colocaron no Mercado financeiro bonos sen que realmente teñan un soporte de garantía dun inmoble. Sobre este bochornoso asunto quixese establecer unha pregunta: Como é posible que as caixas de aforro sucumbisen arruinadas todas á vez? Foi un virus que llas levou por diante? A resposta será noutro momento pero podo adiantar que ese virus chámase "cobiza". As caixas de aforro morreron de endebedamento facultado polo laxo control do Banco de España que cando se quixo dar conta da "maquina de facer diñeiro" a través da titulización xa era demasiado tarde. Este engano acabará por traspasar fronteiras e os investidores acabarán por tomar cartas no asunto. Os que deben de tomar cartas neste asunto son os colexios profesionais da avogacía.
Quixera traer a colación o que está a pasar nos xulgados españois cos desafiuzamentos. Aí vai.
Coa lexislación anglosaxoa na man os Consellos de Administración dos bancos españois estarían todos entre reixas.
As familias que se atopan na situación de non poder pagar a hipoteca saben o que lles vén nun breve prazo: que os boten á rúa. Por tanto están sen un euro e recorren á Xustiza Gratuíta como a opción de defender a súa posición: "non podo pagar ou é que non se decataron dos millóns de persoas que estamos sen traballo". É no avogado que lles caeu do ceo en quen deposita as súas esperanzas dun final feliz. Desde a Asociación Hipotecados Activos (AHA) oín moitas "historias" como a seguinte, contada por aqueles que reciben o "tocho". A cousa, máis ou menos, é así: "quixera asociarme con AHA pero non podo pagar as cotas que teñen establecidas". A resposta témola de libro: "Ben, non importa: pois podes baixar unha demanda de oposición que temos colgada no blogue e tamén tes información en como atopar se a túa hipoteca esta titularizada. Non hai custo algún". Pasado un tempo o debedor ponse en contacto connosco e explícanos que xa está na rúa. A pregunta non se fai esperar: "a documentación que che baixaches Non serviu de nada?". A resposta é penosa: "O meu avogado díxome que non servía para nada, é máis, díxome que se non pagaba ían botar á rúa e non se podía facer nada". Como esta historia, todas as que queiras. O avogado de oficio, sen que ninguén senta ofendido xa que se trata dunha descrición da realidade, é o colaborador necesario deste engano ou se se quere desta estafa procesual.
Son os colexios profesionais da avogacía os que teñen, urxentemente, que tomar cartas no asunto. Ao Colexio de Avogados de Barcelona correspóndelle a honra de ser o primeiro en detectar que algo ocorre nos procedementos executivos hipotecarios, pero a partir da organización desa conferencia está obrigado á formación dos letrados que participan nestes procedementos. A Xustiza Gratuíta é, en toda España, unha trituradora de debedores hipotecarios. Vaise a piñón fixo: canto antes acabe o desafiuzado na rúa, antes poderase ir á cola onde reparten a quenda de oficio. Isto non é defensa nin é nada. Mentres non se resolve a posta ao día dos letrados que interveñen en executivos hipotecarios, os colexios profesionais terían que aplicar, estritamente, o artigo 28 da lei que regula a xustiza gratuíta onde se manifesta que o peticionario pode escoller o letrado que el designe. Enténdese, por estar aconsellado, que escollerá o letrado que teña coñecemento do asunto que a el lle afecta. Este asunto da titulización vai traer cola: os bancos e caixas españolas transferiron o risco aos investidores bonistas, mais cando a falta de pagamento se consuma, o ben inmoble que garante o bono non aparecer entre as contas dese Fondo. O banco que tan só é o cobrador das cotas aprópiase de forma espuria e ilexitima do inmoble. Os mesmos argumentos que se poden expoñer para a paralización dun desafiuzamento serven para retrotraer o ben "confiscado". Hai máis de 600.000 potenciais clientes para os letrados.
Publicado o 24 abril de 2016 por Ataque al poder. |
[*] Josep Manuel Novoa Novoa (Barcelona, 1949), xornalista, escritor e editor. | Ir á Web.
Nova relacionada:
A Sección de Dereito Procesal e a Comisión de Normativa do ICAB alertan dos grandes cambios que afectarán aos debedores hipotecarios a raíz da execución de hipotecas titulizadas. | 20.04.2016 | Ir a Web. | Collegi de l'Advocacia de Barcelona (ICAB).
____________________________
